donderdag 25 april 2013

De ouderen, de jongeren en de rekening

Eerder gepubliceerd in het Nederlands dagblad van 29 april

Het was op een maandagochtend, rond 11 uur, dat ik een cappuccino bestelde in een restaurant vlakbij mijn woonplaats. Ondanks dag en tijd zat het restaurant afgeladen vol – met ouderen. Aan het tafeltje naast mij praatten twee chique geklede dames over de afgelopen winter, die de één in Spanje en de ander in het verpleeghuis bij haar vader had doorgebracht. Ik werd me ineens pijnlijk bewust hoe ver mijn belevingswereld afstaat van deze ouderen. De generatiekloof was bijna tastbaar.

De afstand tussen verschillende generaties wordt handig uitgespeeld door politieke partijen. Zo mopperde de jongerenvereniging van de VVD over het sociaal akkoord: 'dit schuift alweer de rekening door naar de volgende generatie.' Maar de 50Plus partij bijt hard terug, op haar site: 'Jongeren die in veel gevallen nog nooit een cent pensioenpremie hebben betaald, hebben een opmerkelijk offensief tegen ouderen ontketend.' Ik zou haast gaan geloven in een generatieconflict.

Zo’n conflict is er volgens mij helemaal niet. Er is eerder sprake van een gebrek aan kennis tussen generaties. Als twintiger ken ik wel een handjevol zestigers, die ook allemaal de crisis wel voor hun kiezen hebben gehad. Maar ik identificeer me meer met de tientallen werkloze twintigers (met twee academische titels) in mijn omgeving, en met de dertigers in mijn buurt die het zich financieel niet kunnen veroorloven om een gezin te beginnen. Dat gebrek aan inzicht in andere generaties is niet zonder risico’s. Niet voor niets is een economische basisregel dat onvolledige informatie leidt tot marktfalen. Kortom: het is geen generatieconflict, maar een informatiecrisis.

Dat probleem wordt denk ik niet opgelost door nog meer berekeningen van het CBS of het SCP. Er zijn al meer dan genoeg cijfers en analyses over de crisis gepubliceerd. En een wollig sociaal akkoord met een oproep vooral veel auto’s te gaan kopen – dat helpt ook niet erg. Ik zie de  oplossing in duidelijke communicatie en daadkrachtige maatregelen. Bijvoorbeeld zoals in Ierland. Eén op de acht Ierse huishoudens loopt meer dan drie maanden achter met de hypotheekbetaling. De regering ziet dit als het grootste struikelblok naar economisch herstel, en heeft vorige week een strak regime voor deze gezinnen ingesteld. Zij moeten alle inkomen aanwenden voor aflossing, op een bedrag van 6,80 per dag na voor voeding – en wat tientjes per maand voor andere noodzakelijke aankopen. Dat treft Ieren van alle rangen en standen en alle generaties. Vervelend, maar wel duidelijk. En als de pijn is geleden is er echt iets opgelost.

Tussen nu en Prinsjesdag zal het kabinet Rutte-II met voorstellen komen voor diverse hervormingen in Nederland. Ik hoop dat zo’n Iers collectief keurslijf hier niet nodig is. Maar wat er ook besloten wordt, het helpt als het kabinet duidelijk maakt dat de pijn gedeeld wordt. Er is geen generatieconflict, we delen de rekening. De prijs van mijn kopje koffie was wel hoog: €3,60. Een Ier zou dát er niet voor willen betalen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten